Regl Konuşmaktan Hala Utanıyor muyuz?

Okul yıllarında kızlar arasında konuşulmaya başlar. Grupta ilk kim regl olacak? Regl olduktan sonra neler değişecek? Araştırmaya katılan Cosmo kadınlarının da ortalama ilk regl yaşı 13 olmuş. Pek çoğu için yaz tatilinden sonra yeni dönemin ilk günü kızlara verilecek büyük haberlerden biriydi eminiz. Peki bu deneyim nasıl hissettirdi? Katılımcıların yüzde 43’ü “chill” bir yanıt vererek ilk regl deneyimini “nötr” olarak nitelerken yüzde 22’si ise ağrılı, beklenmedik ya da rahatsız edici olduğu için bu deneyimi ‘zorlayıcı’ bulduğunu söylüyor.   

%24 Olumlu 
%22 Zorlayıcı
%43 Nötr
%11 Travmatik 

Hem zorlayıcı diyenlerin neden öyle düşündüğünü anlamak hem de iyi bir deneyim olarak görenlerin hislerini öğrenmek için “İlk regl olduğunuzu fark ettiğiniz anda ne hissettiniz?” diye sorduk. Burada en öne çıkan his “şaşkın, hazırlıksız” oldu. Yüzde 59 hazırlıksız yakalandığını hissederken bu hissi yüzde 44 ile “korkmuş, endişeli” olanlar takip etti.  

Hala hep beraber aşmaya çabaladığımız bir mesele var burada. Regl olduğunda “utanmış, mahcup” hissettiğini söyleyenler yüzde 35’i oluşturuyor. İlk reglini “beklenen, normal” bir his olarak tanımlayanlar ise yüzde 30’da kalıyor. Belki de bu meseleyi neden ele almak istediğimizi bu veriler açıklıyordur.

İlk regl olduğumuzda çevremizdeki kadınlar bizim yol göstericilerimiz olur. Annemiz, ablalar, büyükanneler, öğretmenler, en iyi arkadaşlar… İyi ki de varlar. Regl tecrübesi süreç sırasında destekçilerle kolaylaşabilse de Cosmo kadınlarına “O dönemde en çok neyi bilmek isterdiniz?” diye sorduğumuzda çoğunluk “daha detaylı bilgi” yanıtını verdi.  Bazen “Genç kız oldun” demek yeterli olmuyor işte.

“İlk regl deneyiminizde sizi en çok zorlayan nedir?” diye sorduğumuzda da yüzde 48 “Hazırlıksız yakalanmak” diyerek yaşayana kadar yeterince bilgi almadığımız bir konu olduğunu bir kez daha hatırlatıyor.  

“İlk regl olduğumda ped denen ihtiyacı bilmiyordum ve peçete koyuyordum. Cahillik çok kötü bir şey, bilmemek çok kötü bir şey”  - Yaş 26, İstanbul

Biraz da ilk reglden  itibaren evde, okulda, iş yerlerinde kadınların karşı karşıya olduğu “gizli tutma” baskısından bahsedelim. Kadınların, ezici bir çoğunlukla, yüzde 92’si regle dair tabuların yıkılmasını istiyor. Evinde babanın yanında reglden bahsetmenin “ayıp” bulunmasından, okulda ya da iş yerinde pedini, tamponunu kıvrak el hamleleriyle gizleyerek tuvalete gitmeye kadar “Yeter artık” dedirten pek çok anı, hemen hemen her kadının hafızasında bir kere yer ediyor. 

İş yerinde ve okulda regl olduğu sırada sorun yaşayıp yaşamadığını sorduğumuz kadınların yüzde 36’sı bazı sıkıntılar yaşadıklarını söylerken en öne çıkan sorunlar “zor ve ağrılı deneyim” ya da “kıyafet lekelenmesi” oldu. Kadınların yüzde 81’inin iş yerlerinde yasal olarak regl izni, olmasını desteklemesi de bu sebepten.  

“Babamla ped alışverişi yapabilmenin rahatlığı beni çok mutlu eder. Çünkü arkadaşlarım hep çekinirmiş, aile içinde konuşulmazmış. Bu konuda bilgili bir babam olduğu için şanslıyım. Bir gün regl döneminde AVM’de gezerken kıyafetime bulaşmış Babam durumu fark edip hemen ped ve kıyafet almıştı. O gün biraz çekinmiştim ama babam  bunun normal olduğunu söyleyip beni rahatlatmıştı. Bu benim en özel anılarımdan biridir.” Yaş 25, Ankara

Ağrı demişken Premenstrüel sendroma (PMS) değinmek şart. Şişkinlik, huzursuzluk, ağrı, gerginlik ve kişiye özel başka olası semptomlarıyla tatlarımızı kaçırsa da döngümüzün bir parçası diye bağrımıza basıyoruz. PMS belirtileri her kadında aynı şekilde kendini göstermiyor. Araştırmaya katılan kadınların yüzde 46’sı bu süreci “şiddetli” olarak tanımlarken bu dönemde en çok öne çıkan his yüzde 60 ile “huysuzluk” oluyor. Evet, PMS huysuzluğu temalı TikTok’ları izleyip birbirimize atıyoruz. Huysuzluk hissini şişkinlik, duygusallık, yorgunluk ve ağlamaklılık takip ediyor. Gerçekten “goblin gibi gezinme” hakkımızın saklı olduğu bir dönem diyebiliriz.  

COSMO’NUN NOTU: Döngünüze dair PMS semptomları dahil olmak üzere, belirgin değişiklikler tespit ettiğinizde doktorunuza danışmalısınız. Şiddetli PMS belirtileri her zaman “alışılması şart” bir duruma işaret etmiyor olabilir.  

%21 Zor bir deneyimdi. 
%18 Çok ağrım olmuştu. 
%18 Kıyafetim lekelendi. 
%15 Utanç hissettim. 
%14 Hazırlıksız yakalandım. 
%12 Çok fazla kanamam olmuştu. 
%5 İzin alamadım. 

Döngümüzün yol arkadaşları menstrüel ürünlerde en popüleri ped olurken onu tampon takip ediyor. Türkiye’de tampon kullanımına dair yetersiz eğitim, önyargılar, pek çok kadının sosyal medyada paylaştığı “marketlerdeki yargılayıcı bakışlar” menstrüel ürün olarak tampon kullandığını söyleyen kadınların oranının yüzde 19’da kalmasına sebep oluyor. Menstrüel kaplar ise yüzde 7 ile henüz düşük bir oranda kalıyor. Öte yandan kadınların yüzde 91’i “alternatif” kategorideki ürünlerle ilgili daha fazla bilgi sahibi olmak istediğini söylüyor.

Peki biz menstrüel hijyen için bir gereklilik olan bu ürünleri Türkiye’de hangi kategoride satın alıyoruz? Evet, maalesef temel ihtiyaç olması gereken menstrüel ürünler yüzde 18 KDV oranında değerlendiriliyor. Cosmo kadınlarının yüzde 90’ı bu ürünleri “çok pahalı” buluyor, yüzde 94’ü ise bu ürünlerin temel ihtiyaç olarak kabul edilerek sıfır KDV oranı uygulanması gerektiğini destekliyor.  

Menstrüel dönemde bazı aktiviteler diğer günlerde olduğu kadar keyif vermiyor. Cosmo kadınlarına regl dönemlerinde nelerden kaçındıklarını sorduğumuzda en çok aldığımız yanıt “beyaz kıyafetler giymek” oluyor. Aşamadığımız bir tabu diyelim.

Tatili regl dönemine denk gelince tadı kaçanlardan mısınız? Cosmo kadınları öyleymiş. Ankete katılanların yüzde 75’i reglken denize ve havuza girmekten kaçındığını söylüyor.

“Regl seksi mi? Ben almayayım canım” diyenlerin oranı ise yüzde 70 ile yüksek görünüyor. Enfeksiyon riskine karşı korunmaya dikkat edildiği sürece aslında regl seksinin zararlı bir yanı olmadığı belirtilse de rahatsızlık hissi yaşayanlar seksten  kaçınabiliyor. Kadınların yüzde 63’ü ise tam tersi partnerinin  bu dönemde kendisiyle seks yapmak istemeyebileceğini düşünüyor. Biz Cosmo olarak “her zaman açık iletişim” diyerek bu konuda isteklerin ilişki içinde konuşulmasını öneriyoruz.

Peki regl döneminde ilişkiler nasıl gidiyor? 10 kadından 8’i regl döneminde daha çok ilgi görmek ve partnerinin kendisini şımartmasını istiyor. Evet, ayın bazı günleri koltuğa yapışıp hiçbir şey yapmamanın keyfini çıkarırken sürprizlerle mutlu edilmeyi bekliyoruz. PMS’te huysuzluk demiştik hatırlarsanız, “regl döneminde partnerimle daha çok kavga ederim” diyen kadınların oranının yüzde 59 olması da bunu kanıtlıyor sanki. 

“Eşim menstrüel ürünlerimi utanmadan marketten alır, gizlemeden elinde taşır. Böyle yapması güven veriyor bana”. Yaş 37, Ankara

Kadınlar partnerinin regl döneminde neler olup bittiğini anlamak istiyor. Menstrüel döngümüz çokça ruh hali ve fiziksel belirtiyle geçerken hayatı paylaştığımız kişinin de sürece dahil olması önemli. Regl tabusunu her yerde aşmaya çalışırken ikili ilişkilerde ped almaktan dahi çekinen erkekler koca bir OUT oluyor. Neyse ki 10 kadından 7’si erkek arkadaşına/eşine menstrüel ürün aldırma konusunda çekince duymazken, erkek arkadaşının/eşinin de bu konuda çekinmediğini belirtiyor.

Regl bazen ağrılı, bazen yorucu ama her zaman çok kişisel bir deneyim. Araştırma sonuçlarına bakarsak hâlâ konuşacak, anlatacak ve değiştirecek çok şey var. Reglimizin utanılacak değil bol bol konuşacak, birbirimizle deneyimlerimizi paylaşacak bir süreç olduğunu biliyoruz. Cosmo olarak döngülerimizi konuşmaya, anlamaya ve birbirimize alan açmaya devam edeceğiz. 

%84 Regl döneminde daha çok ilgi görmek isterim. 
%42 Reglken libidom düşer. 
%63 Reglken erkek arkadaşım/eşim benimle sevişmek istemez diye düşünürüm. 
%22 Reglken seks yapmaktan çekinmem. 

%25 Saçımı boyatmam. 
%35 Etek giymem.
%70 Seks
%76 Beyaz giymem.