Bekar Annelik: Tek Kişilik Dev Kadro

Bekar annelik, cesaret isteyen ama giderek daha fazla kadının tercih ettiği bir yol. Bu deneyim, toplumun önyargıları, ekonomik zorluklar ve kişisel korkularla şekilleniyor. Peki, kadınlar bu kararı alırken neler yaşıyor, hangi engellerle karşılaşıyor? 

"Boşanayım, tamam, ama o öyle kolay değil" dedi arkadaşım Seval, derin bir dertleşmenin sonunda. "Evliliğimizin bu haline sanki dayanabilirim gibi geliyor ama o da kolay değil. Boşansak eminim ki o çocuğuna destek olur, ama ben baba-oğulu ayırmış gibi olmaz mıyım? Peki ben? Yeniden biriyle birlikte olmak istesem, bu nasıl olacak?" Sesinde yorgunluk, kararsızlık ve korku vardı. Cevap veremedim. Ama o gün konuşmamızdan sonra aklımdan çıkmayan bir konu oldu: Annelikte bekarlık.

Modern, meslek sahibi Seval için bile bu kadar zor olan bir kararı, giderek artan sayıda kadın nasıl veriyordu? Neler onları bu karara itiyor, neler durduruyordu? Yaptığım okumalar ve konuştuğum anneler sayesinde öğrendim ki, bekar annelik korkuları, önyargıları ve ekonomik engelleri aşmayı gerektiren bir yolculuk. Ama aynı zamanda, cesaretle yeniden başlamanın hikayesi. 

Toplum, bekar anneleri kucaklamak için beklemiyor. Boşanmak kadınlar için birçok önyargıya sebep olurken, bu durum çocuk varsa hayatın her alanını (mesela kariyerinde ilerlemesini veya flört hayatını) daha da ağırlaştırıyor. Yine de bekar annelerin sayısı her geçen gün artıyor. 

TÜİK verilerine göre 2022’de boşanma sayısı 182 binle rekor kırdı. Bekar annelerin oluşturduğu hane sayısı 1,8 milyona ulaştı. İnsan sormadan edemiyor: Anneleri bu zorlu yolu seçmeye iten şey ne? 

Toplum, bekar anneleri kucaklamak için beklemiyor. Boşanmak kadınlar için birçok önyargıya sebep olurken, bu durum çocuk varsa hayatın her alanını (mesela kariyerinde ilerlemesini veya flört hayatını) daha da ağırlaştırıyor. Yine de bekar annelerin sayısı her geçen gün artıyor. TÜİK verilerine göre 2022’de boşanma sayısı 182 binle rekor kırdı. Bekar annelerin oluşturduğu hane sayısı 1,8 milyona ulaştı. İnsan sormadan edemiyor: Anneleri bu zorlu yolu seçmeye iten şey ne? 

YouGov tarafından yürütülen çalışmanın sonuçlarını, araştırma firmasının genel müdürü Özge Akçizmeci özetliyor: Toplam 250 anneyle yapılan çalışma, sanılanın aksine, boşanmış annelerin çocuk sayısı ya da sosyoekonomik açıdan diğer annelerden pek farklı olmadığını ortaya koyuyor. Genç annelerin daha sık boşandığı ya da üst düzey yöneticilerin daha az boşandığı gibi algılar gerçeği yansıtmıyor. 

Araştırma sonuçları, boşanmış annelerin yüzde 27’sinin, bekar anne olmanın zorlayıcı olduğunu düşündüğünü gösteriyor. Bu oran, evli annelerin algısıyla aynı. Yani diyebiliriz ki, bazı anneler boşanmayı daha kolay gördükleri için bekar annelik yoluna girmiyor. 

Ancak toplumun yüzde 57’si boşanmış insanlara yönelik bir önyargı olduğunu kabul ederken, boşanmış annelerin yüzde 70’i bu önyargıyı çok daha derin bir şekilde hissettiğini belirtiyor. Bu durum, kadınların boşanmadan önce neyle karşılaşabileceklerini tam olarak öngöremediklerini gösteriyor. 

Toplumun genelinde aldatma (yüzde 74), sevgi eksikliği (yüzde 69) ve fiziksel şiddet (yüzde 61) boşanmanın başlıca nedenleri olarak görülüyor. 

Ancak boşanmış anneler, bu nedenlere ek olarak iki önemli faktörü daha sıkça dile getiriyor:

Cinsel yaşamın yokluğu (yüzde 61)

Finansal sorunlar ya da işsizlik (yüzde 55)

Öte yandan halen evli olan anneler arasında boşanma isteğinin en yaygın sebebi olarak psikolojik şiddet (yüzde 79) öne çıkıyor. Bu bulgular, boşanma kararlarının karmaşıklığını ve toplumun algısıyla gerçekler arasındaki farkları ortaya koyuyor. 

Asıl Çocuğun İçin Boşanılır 

Büşra, 39, 2 çocuk annesi 

Kötü bir ilişkiyi sürdürmek sadece eşleri değil, çocukları da olumsuz etkiler. Anlaşamayan iki ebeveyni sürekli izlemektense, ayrı yaşayan iki sağlıklı ebeveynden sevgi ve ilgi görmek, her çocuğa daha iyi gelir bence. Annem boşanacağımı duyduğunda, “Peki çocuklar?” diye sormuştu. Ona dediğim şeyi her anneye söylemek isterim: İnsan çocuk var diye sağlıksız bir evlilikte kalmamalı. Aksine çocuk var diye, onların iyiliği için gerekirse boşanmalı.

Eşini Boşanırken Tanıyorsun

Sinem, 32, 1 çocuk annesi 

Boşanma süreci her zaman zor ama çocuk varsa daha karmaşık. Bir ayrılık var ama kopuş yok… Babalar, çocuklarından uzak kalma korkusuyla, boşanırken bambaşka bir insana dönüşebiliyor. Üstüne erkek egosu eklendiğinde, çocuğu bir pazarlık unsuru olarak kullanabiliyor. Ben çok sarsıcı bir süreç yaşadım bu açıdan… O dönemde, o sırada 7 yaşında olan çocuğuma hep şunu dedim: “Ben eşimden boşanıyorum, sen babandan değil. Onu eşim olarak istemiyorum ama baban olarak istiyorum.”  

Yıkmak, Bazen Yapıcıdır 

Gül, 42, 1 çocuk annesi 

Boşanma, sadece eşinden değil, aile hayalinden de vazgeçmek demek. Ben boşandıktan sonra uzun bir süre çocuğumun ileriki yaşlarını hayal edemedim. Sanki inşa ettiğim her şeyi yıkmış gibiydim. Psikiyatristim bunun yas süreci olduğunu anlattı. Ayrılmayı ben istemiştim ama bu, sürecin canımı acıtmadığı anlamına gelmiyor… Ancak yas bittiğinde çok güzel bir şey oldu, yeniden inşa etme cesareti doğdu içimde. “Yıktım” dediğim her şeyin yerine, yeni bir hayat kurduğumu fark ettim.

Bekar Anneler Platformu: Kendi Köyümüzü Kurmak 

Sosyal medya, bekar anneler için bir kurtarıcıya dönüşüyor. Serap Yelkenci’nin kurduğu Bekar Anneler Platformu, bu dayanışmayı bir adım ileri taşıyor. Başlangıçta sosyal medya üzerinden hızla büyüyen oluşum, 4 bine yakın kadını bir araya getirdi. Platform sadece duygusal destek sağlamakla kalmıyor, finansal okuryazarlık eğitimleri, psikolojik destek ve yasal hak farkındalığı gibi hizmetlerle annelere yeni hayatlarında rehber oluyor.